Krijgt Heemstede gouden lanen?

In heel Heemstede wordt in de loop van de komende 10 jaar de maximum snelheid 30 km per uur (op enkele doorgaande wegen na). Daarvoor moet een aantal wegen worden aangepast aan specifieke richtlijnen, o.a. op het gebied van bebording, inrichting en voorrang. In Heemstede gaat het om een kleine 10 kilometer aan wegen. En dat kost ons 25,4 miljoen euro. In Amsterdam doen ze hetzelfde. Daar passen ze 270 kilometer weg aan. Voor een bedrag van 32,5 miljoen euro. Binnen 1 jaar.

Een simpele rekensom leert dat Amsterdam de wegen aanpast voor zo’n € 120.000 per kilometer. In Heemstede doen we dat voor ruim 2,5 miljoen euro per kilometer. Maar liefst 21 keer zoveel! Een opmerkelijk verschil, om het eufemistisch uit te drukken.

Maar waar zit dan dat verschil? Het is voor een leek als ik lastig om daar de vinger achter te krijgen. De stukken laten zich niet gemakkelijk lezen. Misschien zit het belangrijkste verschil er wel in dat Amsterdam gekozen heeft voor een ‘sobere inrichting’ van de wegen (alleen bebording en belijning) als tijdelijke oplossing. Want, zo zeggen ze daar, er wordt aan gewerkt om landelijk 30 km/u als standaard in te voeren binnen de bebouwde kom. En dit zal naar verwachting gevolgen hebben voor de bestaande richtlijnen.

Maar dan nog: al doet Amsterdam het sober en Heemstede doet het ‘rijk’: is dat ons zoveel meer geld en tijd waard? Zo slecht zijn onze wegen toch niet?

Als Heemstede de Amsterdamse methode zou toepassen, kom ik uit op € 1,2 miljoen. Vooruit, omdat het Heemstede is, verdubbelen we dit bedrag: € 2,4 miljoen. Dat zou ons toch mooi € 23 miljoen besparen. En het kan veel sneller. Het lijkt mij daarom wijs om nu vooral te kiezen voor pragmatisme: sober, snel en we houden geld over voor meer belangrijker zaken, zoals de energietransitie.

Nog maar even de getallen in één oogopslag:

Gemeente	Kilometer weg	Kosten	Kosten/km	Tijdsbestek
Heemstede	10	€ 25.400.000	€ 2.540.000	10 jaar
Amsterdam	270	€ 32.500.000	€ 120.370	1 jaar

De bal ligt bij de gemeenteraad. Maar die is in oktober 2021 al akkoord gegaan met dit plan. Kunnen zij (of wij inwoners) nog iets doen om dit tij te keren?

Relevante links

• Stukken gemeenteraadsvergadering 28 oktober 2021 Wegcategoriseringsplan
• Informatie Amsterdam 30 km/u in de stad

 

Aan het lijntje

Verantwoording gemeenteraad laat te wensen over

Hoe het gaat. Voor de ontwikkeling van de Heemsteedse Stemvergelijker verzamelde ik afgelopen najaar de besluitenlijsten van de raad uit de afgelopen raadsperiode. Jammer genoeg staan die niet ergens handig op een rijtje op de gemeentelijke website, maar moet je bij elke vergaderdatum op zoek naar de lijst. Goed, dat is even werk, maar dan heb je ook wat. Mits die besluitenlijst tenminste te vinden is.

Donderdag 11 november 2021
Ik constateer dat de besluitenlijst van 28 oktober (nog) niet op de website is gepubliceerd. Geen probleem, even een mailtje naar de griffie en het komt vast goed. En o ja, mocht de besluitenlijst van de begrotingsraad van 4 en 5 november ook al beschikbaar zijn, stuur die dan ook even toe.

 
Maandag 22 november 2021
Nog geen reactie van de griffie. Ook nog geen besluitenlijsten op de website. Maar weer even een mailtje aan gewijd: is het vorige aan jullie aandacht ontsnapt?

Binnen een uur een bericht van de raadsgriffier: “Hartelijk dank voor uw mail. Zodra de besluitenlijsten gereed zijn, sturen we u de link.”

 
Woensdag 12 januari 2022
De tijd voor de Stemvergelijker begint te dringen. Daarom maar weer een e-mail naar de raadsgriffier: “Kunt u mij uitleggen waarom de besluitenlijsten van de raad van 28 oktober 2021 en 4/5 november 2021 nog steeds niet op de website beschikbaar zijn? Ik zou ze graag ontvangen.”

 
Woensdag 19 januari 2022
Een week later. Antwoord van de griffier: “De besluitenlijsten zijn nog conceptversies. Zodra ze definitief zijn, worden ze online gezet en ontvangt u een attendering.”

Nog conceptversies, hoezo? Wie houdt ze tegen? We zijn inmiddels bijna drie maanden verder.

 
Dinsdag 17 mei 2022
Weer vier maanden later. Hoewel de verkiezingen geweest zijn en de Heemsteedse Stemvergelijker zijn diensten heeft bewezen, wil ik dit toch niet laten lopen. Zo kom je niet van mij af. Daarom maar weer een e-mail naar de raadsgriffier: “Ik constateer dat de besluitenlijsten nog steeds niet online staan. Zijn zij nog steeds in concept?”

 
Vrijdag 20 mei 2022
Antwoord van de raadsgriffier met een verrassende wending: “We hebben sinds een week uitbreiding van de capaciteit van de griffie. U kunt binnenkort de besluitenlijsten verwachten.”

Huh? Personeelstekort?

 
Dinsdag 28 juni 2022
Acht (!) maanden na de vergadering van eind oktober. De raadsbesluitenlijst en die van begin november vorig jaar staan nog steeds niet op de gemeentelijke website. Overigens: het zijn best relevante besluitenlijsten. Die van oktober bevat onder meer het besluit over het wegcategoriseringplan en die van november de begrotingsbesprekingen.

Vandaag dus maar weer een bericht naar de griffie gestuurd, nu met een cc aan alle leden van de raad (misschien helpt het): “Ik vind het bijzonder vervelend dat ik als burger zo aan het lijntje word gehouden zonder een duidelijke uitleg waarom zaken zo lang op zich moeten laten wachten.”

 
Maandag 4 juli 2022
E-mail van de griffier:

“Dank u wel voor uw mail. De afgelopen periode is drukker geweest dan normaal, waardoor er een achterstand is opgelopen. Deze zijn we nu aan het inlopen. U kunt er vanuit gaan dat de achterstand is weggewerkt vóór eind juli.”

 
Maandag 1 augustus 2022
Geen besluitenlijsten, geen bericht. What’s new? Nu ook maar eens gekeken naar de andere raadsvergaderingen vanaf oktober. Dat levert het volgende trieste beeld.

Datum	Besluitenlijst?
27 oktober	Nee
4/5 november	Nee
25 november	Ja
22 december	Ja
27 januari 2022	Ja
3 maart	Nee
11 maart	Ja
29 maart	Nee
30 maart	Nee
31 maart	Nee
4 april	Nee
21 april	Nee
24 mei	Nee
2 juni (besloten)	Nee
2 juni	Nee
7 juli	Nee

Kijk, ik heb er alle begrip voor als door onderbezetting of andere plausibele verklaringen zaken wat langer op zich laten wachten. Maar het gaat hier wel om het afleggen van verantwoording door de raad naar de inwoners. Die hebben er recht op om – binnen een redelijke termijn – te kunnen lezen welke besluiten hún gemeenteraad genomen heeft. Of moeten geïnteresseerden alle videofragmenten afkijken om erachter te komen wat er besloten is? Dat kan/wil je mensen toch niet aandoen?

Het komt vast een keer goed. Eerst maar vakantie.

Ouderen de rode draad in het coalitieakkoord?

“Ouderen vormen de rode lijn binnen ons akkoord”, aldus Romée Pameijer (PvdA) bij de presentatie van het coalitieakkoord op vragen van GroenLinks. Ze zei het met droge ogen. Deze oneliner werd verder helaas niet onderbouwd. Daarom zelf maar even op zoek gegaan naar die draad in het akkoord. Ik heb hem niet kunnen vinden.

Begrijp me goed. Ik heb alle lof voor het feit dat er in het akkoord een hoofdstuk is gewijd aan onze jeugd. Deze coalitie vindt dit zo belangrijk, dat maar liefst 2 wethouders met deze portefeuille zijn belast. Misschien is dat wat overdreven, maar vooruit: het gaat om onze jeugd en die ‘is onze toekomst’, zei Pameijer. Terechte woorden.

Natuurlijk moeten we vooruitkijken. Maar laten we toch vooral niet degenen vergeten die de basis hebben gelegd voor die toekomst: onze ouderen. En dan ben ik toch flink teleurgesteld in het akkoord. Lees even mee. Hier alle (!) passages in het akkoord waar ouderen expliciet in voorkomen:

·        In de inleiding: We zorgen goed voor onze groeiende groep ouderen en hun mantelzorgers.

·        We werken toe naar de realisatie van meer betaalbare woningen voor doelgroepen zoals starters, ouderen, ouderen met zorgbehoefte en woningzoekenden met maatschappelijke beroepen die economisch of sociaal gebonden zijn aan Heemstede. (Hoofstuk 3, Ruimtelijke ordening)

·        We bevorderen zoveel mogelijk doorstroming. (…) Hiertoe stimuleren we woningcorporaties om sociale woningen niet te verkopen maar deze te verbouwen naar levensbestendige woonunits geschikt voor ouderen of startende huurders. (Hoofstuk 3, Ruimtelijke ordening)

De cijfers

Als je kijkt naar de bevolkingsopbouw van Heemstede en daarin jeugd en ouderen vergelijkt, dan omvat de jeugd (10-25 jaar) zo’n  15% van de bevolking en de ouderen (65+) 27%. Bijna het dubbele dus.

In het coalitieakkoord komt het begrip jeugd/jongere/kind maar liefst 63 keer voor, tegenover slechts 4 (!) maal het begrip oudere. Een trieste constatering.

Ouderenakkoord

Daarom mijn oproep voor meer aandacht en vooral een luisterend oor voor de ouderen. Schuif ze niet aan de kant, en ga vooral niet zelf bedenken wat goed is voor ons oudjes. Het zou de coalitie daarom sieren naast een Jeugdakkoord ook een Ouderenakkoord te ontwikkelen. Leg de aandacht voor de jeugd bij één wethouder zodat de ander ruimte krijgt voor de ouderen.

Ik kom dan terug bij het pleidooi van Romée Pameijer. Zij had met exact dezelfde woorden die zij gebruikte om de extra aandacht voor de jeugd te verklaren, ook heel goed kunnen uitleggen waarom er meer aandacht zou moeten naar het betrekken van de groep ouderen. Dan klopt het:

“Hebben we hier niet meer ouderen dan jongeren? Dat hebben we inderdaad, we hebben uit mijn hoofd zo’n 7500 ouderen in onze mooie gemeente. We hebben ook een hele grote groep jongeren. Jongeren vormen eigenlijk de rode lijn binnen ons akkoord. Echter, we worstelden: hoe betrekken we de ouderen meer? Hoe gaan we met ze in gesprek? Hoe komen we dichter bij hetgeen bij ze speelt en waar liggen hun wensen? En hoe betrekken we ze ook bij de sociale democratie?

Het coalitieakkoord heet natuurlijk ook niet voor niets Samen voor de toekomst en de ouderen bouwden aan de basis van onze toekomst. Vandaar, mede ook door de impact die de oudere ervaart naar aanleiding  van corona, zien  we echt wel een hogere urgentie om meer aandacht te hebben voor deze specifieke groep. We hebben daar heel veel zin in, want we zien ook: de ouderen hebben heel veel te vertellen, willen meedenken, dus we zien echt grote kansen daar en dat willen we breder gaan uitdragen.”

De blauwe ogen van Annelies

Het is stuitend om te moeten aanschouwen hoe Heemstede door haar volksvertegenwoordigers een mogelijk financieel debacle ingefrommeld wordt. Oogkleppen op en blind geloof op de blauwe ogen van de wethouder. Ik zit erbij, kijk ernaar en maak me kwaad. De nieuwe raad heeft zijn eerste testcase niet doorstaan. Dat belooft weinig goeds voor de toekomst.

Het begon best prima, donderdagavond in de Burgerzaal. Op de agenda van de raadsvergadering stond het bestemmingsplan 'Nieuwe Belvedère'. Al eerder had de wethouder laten weten dat een 'ja' tegen het bestemminsplan min of meer automatisch ook een 'ja' betekende voor de bouw en het ontwerp van de toren (afhankelijk van het welstandsadvies). Logisch dus dat het CDA in dit stadium al meer inzicht wilde in de financiering van de nieuwe uitkijktoren, zoals ontwerp, vergunning, bouw en onderhoud gedurende de komende tien tot twintig jaar.

Het schriftelijke antwoord op de vragen van het CDA rammelde al aan alle kanten. 

Ontwerp, proces, vergunningen

Uit: Haarlems Dagblad, zaterdag 29 januari 2022

Voor de post Ontwerp, proces, vergunningen is in totaal € 100.000 beschikbaar. Hiervan zou volgens de beantwoording nu zo'n € 70.000 zijn uitgegeven. Echter, in het Haarlems Dagblad van 29 januari jl. vertelde de wethouder dat ze toen al (3 maanden geleden) € 150.000 kwijt was aan proces- en onderzoekskosten.

Een opmerkelijk verschil, dat de wethouder afdeed met: "Ik had het destijds niet goed op mijn netvlies", of "de journalist heeft mijn woorden verkeerd begrepen." Dat kan, natuurlijk. Maar als ik mij als raadslid serieus neem, zou ik een verschil van € 80.000 toch echt aantoonbaar onderbouwd willen zien. Want blijkbaar roept de wethouder maar wat. Dus kom maar met een specificatie: hoeveel is er exact aan wie of wat al uitgegeven? Ik zou de bonnetjes willen zien. Maar niet deze raadsleden. Deze raadsleden zwichten voor de blauwe ogen van Annelies en gaan over tot de orde van de dag.

Onvoorzien en beheer

En dan de post Onderhoud en beheer. Hiervoor is maar liefst € 50.000 uitgetrokken. Volgens de beantwoording op de CDA-vragen is dit "voldoende voor onderhoud in de komende 40-50 jaar. Staalleveranciers reppen over 80-100 jaar, mits goed gedetailleerd." Ja, dat staal zal zijn tijd wel
uitdienen, maar de toren bestaat toch niet alleen uit staal? En denk ook aan herstellen van vandalisme, onderhoud omliggend groen en paden, toegangswegen en -trappen, bankjes. En volgens de beantwoording zit in deze post ook nog ruimte voor eventuele tegenvallende bouwkosten. Hoe groot is die ruimte dan? Kom op met die gespecificeerde begroting voor onderhoud, beheer en onvoorzien, zou ik als mijzelf respecterend raadslid zeggen. Maar niet deze raadsleden. Deze raadsleden zwichten voor de blauwe ogen van Annelies en gaan over tot de orde van de dag.

En ik? 

Ik zit erbij, kijk ernaar en maak me kwaad. De nieuwe raad heeft zijn eerste testcase niet doorstaan. Dat belooft weinig goeds voor de toekomst.