25 mei 2018

Bestuurlijke vernieuwing of een kwestie van fatsoen?


Het is het toverwoord in het nieuwe collegeakkoord tussen Heemsteeds Burger Belang, GroenLinks en PvdA: ‘bestuurlijke vernieuwing’. Het lijkt vooral een excuus om niet al te veel hete hangijzers in het verhaal op te nemen en heel veel zaken vooruit te schuiven. Maar voordat ik oordeel, eerst een serieuze poging om te begrijpen wat het trio bedoelt met ‘bestuurlijke vernieuwing’.

Samen met de raad gaat het college “op zoek naar vormen die de kloof tussen de inwoners en de gemeente verkleint en die aan participatie van inwoners en het sociaal middenveld meer gewicht toekent”, volgens het voorwoord. Los van de taalkundige onjuistheden: hoezo is dit bestuurlijke vernieuwing? En: wat is het ‘sociaal middenveld’?

Verderop in het voorwoord lees ik: “Er zijn in het voortraject geen voorbereidingen getroffen voor een gezamenlijk raadsakkoord, maar wij zijn wel nieuwsgierig naar de mogelijkheden van bestuurlijke vernieuwing in de samenwerking met de samenleving. Gezamenlijk gaan we op weg naar een nieuwe werkwijze in de komende periode, al dan niet uitmondend in voorbereiding naar een raadsakkoord in de volgende periode.” Gooi maar in mijn pet. Ook na drie keer lezen begrijp ik echt niet wat hier staat. En dan beschouw ik mij als een gemiddeld intelligent en in politiek geïnteresseerd burger. Maar deze zinnen vormen volgens mij wel de basis van het collegeakkoord. En als het college nu al niet in staat is om aan een gemiddeld burger duidelijk te maken wat men bedoelt, vrees ik voor de toekomst.

Oké, dat was nog maar het voorwoord. Waarschijnlijk zal het hoofdstuk Bestuurlijke vernieuwing en participatie meer duidelijkheid verschaffen: “Het college zal (…) een interactieve bestuursstijl hanteren. Het college betrekt inwoners en de gemeenteraad in een zo vroeg mogelijk stadium, bijvoorbeeld door op locatie kennis te nemen van de ideeën, meningen en mogelijke bezwaren van inwoners en overige betrokkenen.” Kijk, dit snap ik. Duidelijke taal. Alleen: is dit nu bestuurlijke vernieuwing of eigenlijk gewoon een kwestie van fatsoen? Dat je burgers voordat je een besluit neemt, vraagt wat ze ervan vinden. En was dit bij het vorige college ook al niet een van speerpunten? Dus hoezo bestuurlijke vernieuwing?

Jullie schrijven het nota bene zelf: “Goed bestuur houdt in: eerst luisteren, dan opties verkennen in samenspraak met inwoners en stakeholders, en daarna de besluiten nemen, de besluiten uitleggen én overleggen met de betrokken inwoners en stakeholders hoe het besluit het beste uitgevoerd kan worden.” Inderdaad, dat heet ‘goed bestuur’, al jaren. En heeft dus met ‘bestuurlijke vernieuwing’ niets te maken.

In alle eerlijkheid: het lijkt bij lezing van het akkoord alsof jullie zelf niet in staat (willen, kunnen of durven) zijn om harde noten te kraken. Wel komt er heel veel onderzoek naar van alles en nog wat en overleg met Jan en alleman. Inspraak is vanzelfsprekend en een groot goed, maar laat dat niet ten koste gaan van jullie krachtdadigheid. Dan gaan jullie het waarschijnlijk niet redden.

Daarom, geacht college, mijn advies: blijf weg van holle frasen, vaag taalgebruik, loze beloften en open deuren. Neem je verantwoordelijkheid en maak van de Heemsteedse politiek alsjeblieft geen Poolse landdag. Zorg voor helderheid, transparantie en duidelijk en simpel taalgebruik. En vooral voor krachtdadige besluitvorming. Of die nu bestuurlijk nieuw is of niet.