Petitie vuurwerkverbod overhandigd aan gemeenteraad

Vandaag is de petitie 'Handhaaf het vuurwerkverbod in Heemstede' aangeboden aan de voorzitter van de commissie Samenleving van de gemeenteraad. De petitie is door 209 Heemstedenaren getekend en door 17 sympathisanten uit andere gemeenten. Hieronder vind je (enigszins aangepast) de toelichting die ik bij de overhandiging heb uitgesproken.

Tja, en dan heb je een petitie gelanceerd en is het afwachten op de dingen die komen gaan. Dat duurt niet lang. Al een dag later komt de petitie ter tafel in de commissie Middelen. Aan de toonzetting van die discussie ga ik nu maar even voorbij. De burgemeester zegt advies te gaan vragen aan de juristen van de gemeente.

Anderhalve week later gaat mijn telefoon. De burgemeester. “Ik wil het even met je hebben over de petitie.” Wat de burgemeester mij toen vertelde, komt een week later uitgebreider terug in een collegebericht van 23 oktober. Het collegebericht bevat aperte en essentiële onjuistheden. In het petitiedocument dat is overhandigd, staat een uitgebreid beargumenteerde reactie. Kort gezegd gaat het om het volgende:

• Volgens het college is Politiek café Heemstede deze petitie gestart. Onjuist. Niet Politiek café Heemstede, maar een individuele burger is de initiatiefnemer van deze petitie.
• Volgens het college gaat de petitie over een algeheel vuurwerkverbod. Onjuist. De petitie gaat over een bestaand vuurwerkverbod op openbare plaatsen.
• Volgens het college handelt een geheel vuurwerkvrij verklaarde gemeente in strijd met de afsteektijdenregeling in het Vuurwerkbesluit. Onjuist. Volgens een uitspraak van de Raad van State uit 2016 is een gemeentelijke beperking van het afsteken van vuurwerk niet strijdig met de afsteektijdenregeling in het Vuurwerkbesluit, zelfs niet bij een algeheel vuurwerkverbod in de gemeente.
• Volgens het college is er wijziging van het Vuurwerkbesluit in de maak waardoor gemeenten volgend jaar wel een algeheel vuurwerkverbod in de gemeente kunnen afkondigen. Onjuist. De aanpassing van het Vuurwerkbesluit maakt (volgens de Nota van Toelichting) straks alleen maar expliciet wat nu al impliciet geregeld is, namelijk dat de gemeenteraad de bevoegdheid had, heeft en houdt om het afsteken van vuurwerk binnen de gemeente gedeeltelijk of geheel te verbieden. Dit laatste heb ik gecheckt en bevestigd gekregen bij de Rijksoverheid.
• De petitie gaat echter niet over het Vuurwerkbesluit maar over artikel 2:73, lid 2 van de APV. En juist daarover zegt ook het college dat het daarin geregelde vuurwerkverbod gericht is op het afsteken van consumentenvuurwerk op openbare plaatsen. Het college zegt dat het daardoor mogelijk is op te treden tegen het afsteken van vuurwerk in een promenade, een passage, een portiek of een volksverzameling. Alleen is het begrip ‘openbare plaats’ in de APV veel ruimer gedefinieerd dan wat het college ons wil doen geloven. Dan gaat het ook om plekken als openbare wegen, plantsoenen, speelweiden en parken. Dus eigenlijk zou ook het college onze petitie moeten ondertekenen.

Tot slot een oproep aan alle leden van de gemeenteraad: neem deze petitie serieus en schuif niet een verzoek van ruim 200 inwoners aan de kant door de petitie als ‘onzin’ of ‘zonde van mijn tijd’ te bestempelen. 

Geef het goede voorbeeld, houd je als gemeente aan je eigen regels en handhaaf het bestaande vuurwerkverbod op openbare plaatsen.

Lees vooral de uitgebreide reactie op het collegebericht en vorm uw eigen oordeel. Uiteraard ben ik altijd tot nadere toelichting bereid.

De lijst met ondertekenaars ligt vertrouwelijk voor de raadsleden ter inzage bij de griffie. Wij zijn heel benieuwd naar de reactie van elke individuele fractie, van de gemeenteraad als geheel en van het college, gezien onze reactie op het collegebericht.

Klik hier voor het petitiedocument

Kijk hier de overhandiging terug.

Afsteken van vuurwerk is verboden in Heemstede

"Het is verboden consumentenvuurwerk op een openbare plaats te gebruiken als dat gevaar, schade of overlast kan veroorzaken." Artikel 2:73, lid 2, Algemene Plaatselijke Verordening 2017 (APV). Daar is geen woord Spaans bij.

We zijn er dus. Eigenlijk waren we er al jaren. De APV is heel duidelijk. Je mag op openbare plaatsen, zoals openbare wegen, plantsoenen, speelweiden en parken, geen vuurwerk afsteken als je daarmee gevaar, schade of overlast kunt veroorzaken.

Let wel: het gaat in de APV dus niet om de vraag óf het afsteken van vuurwerk gevaar, schade of overlast veroorzaakt, maar of dat zou kúnnen. En daarop luidt het antwoord: ja. Het afsteken van vuurwerk op openbare plaatsen kán altijd gevaar, schade of overlast veroorzaken. En daarmee is het volgens hoofdstuk 2, artikel 73, lid 2 van de APV per definitie verboden. Nu de handhaving nog. ✋

Update 15 oktober 2019

Inmiddels is een petitie gestart voor handhaving van het vuurwerkverbod. Tekenen? Ga naar https://vuurwerkverbodheemstede.petities.nl.

The Voice of Heemstede

Voor zijn roodkoperen!

Vorige week heeft het college van burgemeester en wethouders het definitieve projectplan vastgesteld voor de herbouw van de Belvedère in Groenendaal. Een concept van het plan is in april besproken in de commissie Ruimte, waarbij ook de Historische Vereniging Heemstede-Bennebroek haar visie gaf op het plan. Misschien eens aardig om te kijken wat het college gedaan heeft met de punten die tijdens die bespreking zijn ingebracht.

De Belvedère in 1964

De Historische Vereniging en een meerderheid van de commissieleden hadden vooral moeite met 4 punten uit het concept:
1. het feit dat er (slechts) 5 architecten uit het eigen netwerk van de gemeente werden uitgenodigd om een eerste ontwerp te maken. Liever zag men een open inschrijving, zodat (veel) meer ontwerpers een kans kregen;
2. het feit dat deze architecten (ook) voor hun allereerste schets betaald kregen;
3. het ontbreken van een onafhankelijke jury voor de beoordeling van de schetsontwerpen
4. de door de schenker van het geld voor de herbouw gestelde randvoorwaarden dat het gebouw moet worden opgetrokken uit rode baksteen met een koperen dak.

We lopen de punten even langs in het definitieve projectplan.

1. Er krijgen inderdaad meer dan 5 ontwerpers een kans om een schetsontwerp te maken. Het zijn er nu 10. Maar anders dan in de commissie besproken, vindt er geen open inschrijving plaats, maar krijgen de 10 ontwerpers een persoonlijke uitnodiging van het college.
2. De wethouder heeft de vergoeding voor het eerste schetsontwerp in het plan gehandhaafd.
3. Er komt een onafhankelijke jury die toetst welke ontwerpen aan de vooraf geformuleerde criteria voldoen, waaruit de Heemstedenaren het uiteindelijke ontwerp kiezen;
4. In de voorwaarden voor het uiterlijk van de nieuwe Belvedère zit toch enige ruimte. In het nieuwe plan is nu geformuleerd dat 'het gebouw (deels) moet worden opgetrokken uit rode baksteen, het dak bij voorkeur van koper'.

Saillant detail: de conceptversie bevatte een paragraaf Overleg met betrokken bewoners. In het definitieve plan is deze paragraaf verdwenen. Niet duidelijk wordt waarom.

Rekenkamer of slager?

Volgende week buigt de gemeenteraad zich over de toekomst van de rekenkamerfunctie in Heemstede. Een aantal rekenkamercommissieleden heeft hier op verzoek van de raad naar gekeken en advies uitgebracht. Het advies ('laat alles bij het oude') gaat echter lijnrecht in tegen een wetsvoorstel van minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken. Opmerkelijk.

Dit is Kajsa Ollongren.

De rekenkamer ondersteunt de gemeenteraad in zijn controlerende taak door te onderzoeken in hoeverre het door het gemeentebestuur gevoerde beleid doeltreffend, doelmatig en rechtmatig is.

Tot nu toe konden gemeenten zelf bepalen hoe de rekenkamerfunctie werd ingericht. In Heemstede bestaat deze uit vijf leden: twee externe leden en drie raadsleden. Maar dit is niet wat de minister voor ogen staat. Het nieuwe wetsvoorstel gaat uit van een volledig onafhankelijke rekenkamer, dus zonder raadsleden. Zij kunnen eventueel wel een adviesrol vervullen.

Slager

Ik snap de minister wel. De gemeenteraad is immers onderdeel van het gemeentebestuur en alleen daarom al zou het zeer verstandig zijn als je een externe partij het - mede door jou - gevoerde beleid laat onderzoeken. Bovendien kunnen gemeenteraadsleden, bijvoorbeeld bij rechtmatigheidsonderzoeken, ook zelf onderwerp van onderzoek zijn. En met raadsleden in de rekenkamercommissie krijg je dan toch een beetje dat beeld van die slager. Ik denk dat je die schijn te allen tijde moet zien te vermijden.

En het gekke is: het was juist vanwége het voorliggende wetsvoorstel dat de nieuwe gemeenteraad vorig jaar de samenstelling van de rekenkamercommissie wilde evalueren. Dus komen - na drie gesprekken en tien pagina's wikken en wegen - de huidige rekenkamercommissieleden met het volgende advies:

"Alles overziende, beveelt de werkgroep Rekenkamerfunctie aan de huidige samenstelling van de rekenkamercommissie te handhaven."

Geluk en toeval

Zoals gezegd, een opmerkelijk advies, zeker in het licht van de aanleiding voor het onderzoek. De argumentatie is zo mogelijk nog opmerkelijker:

"In de huidige situatie in Heemstede is er door de inbreng van drie raadsleden in de rekenkamercommissie een goede verbinding met de raad, het raadswerk en daardoor met de inwoners van Heemstede. Daarbij komt dat de huidige raadslid-leden beschikken over gedegen professionele kwaliteit op het gebied van onderzoek, analyse en tekstredactie. Hierbij speelt de factor ‘geluk’ een rol omdat de raadslid-leden niet geselecteerd zijn. Daarbij valt natuurlijk wel op te merken dat waarschijnlijk alleen raadsleden zich melden voor een rekenkamercommissiefunctie die affiniteit met en kennis van onderzoekswerk hebben. Dit gegeven dat de raadsleden verschillende professionele achtergronden inbrengen, verhoogt de kwaliteit van het onderzoekproces en van de rapporten aanzienlijk."

Een kwestie van geluk en toeval, blijkbaar. Dus nu is het wachten tot het wetsvoorstel tot wet verheven wordt. Maar dat schijnt nog wel even te kunnen duren, zegt de werkgroep:

"Het wetsvoorstel bevindt zich in een consultatieronde. Naar verwachting kan en zal het nog enkele jaren duren voordat het in de landelijke politiek tot besluitvorming komt; het is immers geen urgent onderwerp voor de regering en de Tweede Kamer."

Daarom gaan we tot die tijd als gemeenteraad maar gewoon door op de oude voet van geluk en toeval? Daarbij de argumenten van de minister voor een onafhankelijke lokale rekenkamer aan de kant schuivend, die zich overigens gesteund weet door onder andere de Raad voor het Openbaar Bestuur, de Algemene Rekenkamer en de rekenkamers van de gemeenten Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Den Haag?

Varianten

De commissie Middelen, die het advies van de rekenkamercommissie vorige week besprak, is verdeeld. GroenLinks, D66 en CDA zijn voor de mogelijkheid tot het opnemen van raadsleden in de rekenkamercommissie, VVD kiest voor uitsluitend externe leden en HBB wist het nog niet. De PvdA schitterde door afwezigheid. Wel kwamen er nog enkele varianten op tafel, die volgende week ook aan de gemeenteraad worden voorgelegd. Een markante daarvan is het idee om naast onafhankelijke leden en raadsleden ook een of meer 'burgerleden' in de commissie op te nemen. Dus dan krijg je onafhankelijke leden die zitting hebben vanwege hun onafhankelijkheid, raadsleden vanwege de link met de raad en burgerleden vanwege... hun burgerschap?

Nu is dus de gemeenteraad aan zet. En deze kan natuurlijk altijd - verstandig als hij is - het advies van de werkgroep niet overnemen en, proactief en in lijn met het wetsvoorstel, alsnog kiezen voor een volledig onafhankelijke samenstelling van de rekenkamer in Heemstede.

Toch?

UPDATE 31 JANUARI: De raad kiest er inderdaad voor om een verordening te laten opstellen die moet leiden tot een volledig onafhankelijke rekenkamer. Vóór stemden HBB, VVD en (uiteindelijk ook) D66. Tegen waren CDA, GroenLinks en PvdA.